Wie Heeft Auteursrecht op Werk Gecreëerd door een Werknemer?

26 maart 2025 Door: Cerena de Vries

Heeft u al wel eens nagedacht over het volgende: als uw werknemer uit hoofd van de arbeidsovereenkomst een stuk schrijft, op wie bezit dan het auteursrecht: de werkgever of de werknemer? Op 6 maart 2025 heeft het Hof van Justitie van de Europese Unie (HvJEU) een belangrijke uitspraak gedaan over de het auteursrecht voor werken die tijdens de arbeidsovereenkomst worden gecreëerd door werknemers. Deze uitspraak kan directe gevolgen hebben voor de manier waarop intellectuele eigendomsrechten tussen werkgevers en werknemers worden verdeeld.

De kern van de zaak

In de betreffende zaak stond een Belgische regeling centraal, die bepaalde dat naburige rechten van uitvoerende kunstenaars automatisch werden overgedragen aan de werkgever, zonder voorafgaande toestemming van de werknemer.

Auteursrecht en naburige rechten

Naburige rechten zijn rechten die verwant zijn aan het auteursrecht en bescherming bieden aan uitvoerende kunstenaars, producenten van opnamen en omroeporganisaties voor hun prestaties en investeringen, zonder dat zij de oorspronkelijke makers van het werk zijn. Een voorbeeld van naburige rechten is het recht van een muzikant op de opname van zijn uitvoering. Hoewel de componist van een lied auteursrechten heeft, heeft de uitvoerende artiest ook rechten op de opname van zijn uitvoering, zelfs als hij niet de oorspronkelijke maker van het werk is. Dit zijn de naburige rechten.

Het oordeel van het Europees Hof van Justitie over het overdragen van auteursrecht van werknemer aan de werkgever

Het Hof oordeelde dat dergelijke nationale regelingen, waarbij auteursrechten zonder expliciete toestemming van de rechthebbenden (de werknemer) aan de werkgever worden overgedragen, in strijd zijn met de Europese auteursrechtrichtlijnen.

Gevolgen voor arbeidsovereenkomsten in Nederland

Deze uitspraak benadrukt het belang van expliciete en schriftelijke afspraken over de overdracht van auteursrechten in arbeidsovereenkomsten. In Nederland bepaalt artikel 7 van de Auteurswet dat wanneer een werknemer bepaalde werken vervaardigt, de werkgever als de maker van die werken wordt aangemerkt, tenzij anders is overeengekomen. Echter, gezien de recente uitspraak van het HvJEU, is het raadzaam voor werkgevers om niet uitsluitend op deze wettelijke bepaling te vertrouwen, maar expliciete clausules in de arbeidsovereenkomst op te nemen die de overdracht van auteursrechten regelen.

Aanbevelingen voor werkgevers met betrekking tot het waarborgen van het auteursrecht ten opzichte van de werknemer

Intellectuele eigendomsclausule: Zorg ervoor dat de arbeidsovereenkomst een duidelijke clausule bevat waarin staat dat alle door de werknemer gecreëerde werken in het kader van de arbeidsovereenkomst automatisch en exclusief eigendom zijn van de werkgever.
Schriftelijke overdracht van rechten: Leg vast dat de werknemer bij voorbaat alle huidige en toekomstige auteursrechten en andere intellectuele eigendomsrechten op de werken kosteloos overdraagt aan de werkgever. Dit voorkomt onduidelijkheid over de eigendomsrechten.
Afstand van persoonlijkheidsrechten: Overweeg om in de arbeidsovereenkomst op te nemen dat de werknemer, voor zover wettelijk toegestaan, afstand doet van persoonlijkheidsrechten, zoals het recht op naamsvermelding en het recht zich te verzetten tegen wijziging van het werk, tenzij anders schriftelijk overeengekomen.
Regelmatige herziening van contracten: Gezien de voortdurende ontwikkelingen in de wetgeving is het verstandig om arbeidsovereenkomsten periodiek te herzien en aan te passen aan de nieuwste juridische inzichten en uitspraken.

Conclusie

De recente uitspraak van het HvJEU benadrukt het belang van duidelijke en expliciete afspraken over de overdracht van auteursrechten in arbeidsovereenkomsten. Werkgevers doen er verstandig aan hun contracten hierop aan te passen om juridische conflicten te voorkomen en ervoor te zorgen dat zij de volledige rechten hebben op de werken die door hun werknemers worden gecreëerd.

Onze onderstaande arbeidsovereenkomsten zijn aangepast op basis van het oordeel van het HvJEU, zodat u als werkgever uw auteursrecht beter waarborgt voor werken die een werknemer uit hoofde van de arbeidsovereenkomst heeft gecreëerd.