Buma, Stemra en Sena: waarom betalen we hier aan?

Wanneer u aan uw werknemers of klanten muziek laat horen, moet u een vergoeding betalen aan de makers van deze muziek. De reden hiervoor is dat wanneer u een CD koopt, muziek afspeelt op de radio of tv of een abonnement afsluit op een muziekdienst zoals Spotify, u enkel betaalt voor het privégebruik van de muziek. Het gebruik van de muziek in uw bedrijf is niet bij deze prijs inbegrepen. Door een vergoeding te betalen aan het Bureau voor Muziek-Auteursrechten (hierna: Buma), de Stichting tot Exploitatie van Mechanische Reproduktierechten voor Auteurs (hierna: Stemra) en de Stichting ter Exploitatie van Naburige rechten (hierna: Sena) mag u de muziek ook in uw bedrijf laten horen aan uw klanten of personeel. In dit blog gaan we kort in op wie deze partijen zijn en waarvoor u precies betaalt.

Buma/Stemra

Buma/Stemra incasseert vergoedingen voor componisten en muziekauteurs die bij hen zijn aangesloten, wanneer hun werk gebruikt wordt. Buma/Stemra verstrekt hiervoor licenties aan derden die gebruik willen maken van de muziek. Hierbij kunt u bijvoorbeeld denken aan radiostations, concertorganisatoren, tv-stations maar ook aan horecagelegenheden en winkels. Doormiddel van de licentie mag een derde gebruik maken van de muziek en deze licentie wordt gegeven in ruil voor een vergoeding. Deze vergoeding wordt, na aftrek van de kosten, overgedragen aan de rechthebbende (de muzikant dus). Ondanks dat Buma en Stemra doorgaans in één adem genoemd worden, zijn het twee losse organisaties. Buma/Stemra is de werkorganisatie van de Vereniging Buma en de Stichting Stemra die beiden aanspraak maken op een ander recht.

Buma

Buma gaat over het uitvoeringsrecht en incasseert geld voor het openbaar maken van muziek. Buma betaalt de muzikant wanneer een met auteursrecht beschermd stuk op de radio of televisie komt of wanneer het bij een live-optreden of als achtergrond gebruikt wordt. Ook wanneer de muziekauteur zelf het live-optreden geeft, moet er een vergoeding betaald worden aan Buma. Het is dus ook zeker interessant voor de muzikant om zich in te schrijven bij Buma wanneer hij veel optreedt of draait. Per optreden krijgt de muzikant namelijk een minimumvergoeding van 22 euro. Om de vergoeding te krijgen moet de muzikant vervolgens wel zijn optreedlijsten en setlist(s) inleveren bij Buma aan het eind van het jaar.

Stemra

Stemra gaat over het mechanisch recht op de muziek. Het gaat hier om het vastleggen van muziek op (geluids)apparatuur en dragers zoals CD’s en vinyl. Maar ook wanneer de muziek onder videobeelden gebruikt wordt, int Stemra hiervoor een vergoeding. Wanneer een muzikant niet bij Stemra is aangesloten is de muzikant baas over zijn eigen muziek, hij bepaalt zelf wat er wel en niet mee gedaan mag worden. Hier staat wel tegenover dat de muzikant zelf verantwoordelijk is voor het innen van de vergoeding. Sluit de muzikant zich wel aan bij Stemra dan draagt hij als het ware zijn rechten over aan Stemra. Iedereen, inclusief de muzikant zelf, moet een vergoeding betalen om het werk vast te leggen en te vermenigvuldigen. Deze vergoeding komt later natuurlijk wel weer terug bij de componist of tekstschrijver. Aansluiten bij Stemra is dus eigenlijk pas interessant wanneer je muziek door anderen en/of in verschillende landen wordt uitgebracht. Enkel in dit geval heeft de muzikant echt voordeel aan een partij die dit allemaal bijhoudt en de vergoedingen int.

Sena

Tot slot de Stichting Sena. Door Sena worden vergoedingen geïnd voor de openbaarmaking van vastgelegde muziek. Niet alleen de componist of muziekschrijver heeft recht op deze vergoeding. Anders dan bij Buma en Stemra, hebben ook uitvoerende artiesten recht op een vergoeding, dit regelt Sena. De uitvoerende artiesten hebben hier recht op op grond van de Wet op de Naburige rechten. Zij kunnen aanspraak maken op dit recht wanneer er bijvoorbeeld optredens worden uitgegeven (digitaal, op een cd, op een tape, etc.). Wanneer de opname in dit geval bijvoorbeeld wordt gedraaid op de radio, dan horen de luisteraars niet alleen de compositie en de tekst van de muziek, maar ze horen ook de uitvoerende artiest. Hier staat dan dus ook logischerwijs een vergoeding tegenover. Om aanspraak te kunnen maken op deze vergoeding als artiest, moet je wel kunnen bewijzen dat je aan de track hebt meegewerkt door een ingevuld repertoire formulier naar Sena te sturen, dat ondertekend is door de componist/auteur van de muziek. Een artiestencontract, sessie contract of een factuur aan de opdrachtgever geldt ook als geldig bewijs. Sena maakt vervolgens de volgende verdeling in de vergoeding: 50% gaat naar de producent (de eigenaar van de mastertrack, niet te verwarren met de producer!) en 50% gaat naar de uitvoerende muzikant.

Meer weten?

Als u meer wilt weten over Buma, Stemra en Sena, dan raden wij u aan om een kijkje te nemen op de sites van deze organisaties. Zorg in ieder geval dat u weet of u verplicht bent om geld af te dragen aan de rechthebbenden van de muziek die u draait om uw klanten of personeel te verblijden.