Checklist voor een horeca overname

9 mei 2019 Door: Ruben Groeneveld

Naast de mogelijkheid om een nieuw horecabedrijf op te zetten, bestaat de mogelijkheid voor ondernemers om een bestaand bedrijf over te nemen. Dit is een slimme keuze, die zowel tijd als geld kan besparen. Om een bestaand bedrijf over te nemen, moet u zich goed voorbereiden en moet u de overname op verschillende aspecten goed regelen. In deze blog vindt u een checklist die u kan helpen bij de overname van een bestaand horecabedrijf. Deze checklist gaat uit van een activa-passiva transactie, dus geen aandelenoverdracht. In de horeca komt een activa-passiva transactie verreweg het meest voor.

1. Schrijf een businessplan

Voordat u gaat onderhandelen over het overnemen van een horecabedrijf is het van belang dat u een duidelijk doel voor ogen hebt. Dit beoogde doel beschrijft u in het bedrijfsplan, ook wel het ‘businessplan’ genoemd. Het bedrijfsplan is een document dat een overzicht geeft van u als persoon en de doelen van het over te nemen bedrijf, de strategie, de markt waarin u zich bevindt, de benodigde verzekeringen en vergunningen en tot slot de financiering. Ook wanneer u investeerders moet overtuigen is een bedrijfsplan essentieel.

2. Onderzoek de onderneming

Wanneer u interesse heeft in het overnemen van een horecabedrijf is het belangrijk om een zo compleet mogelijk beeld te krijgen van de onderneming. Hiervoor dient u het bedrijf goed te onderzoeken.

Tot uw onderzoek behoort onder andere het vaststellen van de  de waarde of huurkosten van het pand, de waarde van de goodwill en de waarde van de inventaris. Daarnaast is het belangrijk om lopende contracten die eventueel overgenomen dienen te worden, de benodigde vergunningen en gepland gemeentebeleid dat op de onderneming van toepassing is in beeld te brengen. Indien sprake is van personeel is het verstandig om goed naar de personeelskosten en de dienstverbanden (vast of flexibel) te kijken. Zijn er langdurig zieke werknemers? Dit alles kunt u uiteindelijk meenemen in de onderhandelingen over de koopovereenkomst.

Wees tijdens dit onderzoek kritisch en kijk objectief naar de staat van het bedrijf: een horecaonderneming wordt meestal niet zomaar te koop aangeboden. Aan de andere kant hoeft het natuurlijk niet per definitie slecht te gaan met de zaak, de reden van de verkoop kan ook van een meer praktische aard zijn.

3. Bepaal de waarde van de onderneming

Een horecabedrijf is meer waard dan alleen de prijs van de inventaris. De prijs die de eigenaar vraagt bestaat meestal uit inventaris + goodwill. De goodwill kan beschreven worden als de meerwaarde van het bedrijf. Dit is het verschil tussen de waarde van het bedrijf op papier en voor welk bedrag het bedrijf aan een derde wordt verkocht. Het vaststellen van de goodwill doet men op basis van de uiteindelijke winst die het horecabedrijf maakt. Deze winst wordt met een bepaalde factor vermenigvuldigd, die afhangt van populariteit en toekomstverwachtingen. Om ervoor te zorgen dat u een redelijk bedrag aan goodwill betaalt kunt u de jaarrekeningen van de afgelopen jaren bekijken. Voor meer informatie over de goodwill van een horeca bedrijf kunt u de site van Koninklijke Horeca Nederland raadplegen.

4. Koop of huur?

Het pand van het over te nemen bedrijf kan door u gehuurd of gekocht worden. Bedenk dat u in het geval van huur ook het akkoord van de verhuurder moet verkrijgen. Meestal werkt de verhuurder mee aan de overdracht van de huurovereenkomst. Als de verhuurder niet meewerkt kan een indeplaatsstellings-procedure worden overwogen.

5. Breng de bestaande overeenkomsten van de onderneming in beeld

Een horecabedrijf kan niet bestaan zonder contracten met andere bedrijven. Daarbij gaat het vooral om afnameverplichtingen tegenover een brouwerij en andere leveranciers, in ruil voor korting of financiering. Ook komt het vaak voor dat (een deel van) de inventaris eigendom is van een brouwerij. Deze overeenkomsten sluiten horeca ondernemers voor een langere duur af (zogenaamde duurovereenkomsten) en gaan in veel gevallen ook over op de koper in het geval van een overname. Let hier dus goed op tijdens het onderhandelen en afsluiten van de uiteindelijke koopovereenkomst.

Naast deze overeenkomsten bestaat de mogelijkheid dat leveranciers zekerheidsrechten hebben gevestigd op bepaalde delen van de inventaris. Ook kan de bank pandrechten op de inventaris hebben gevestigd, ter zekerheid van een verschafte financiering. In dat geval moet ook die bank meewerken aan de overname.

6. Wees bedacht op de Wet Overgang Onderneming

Behalve leveranciersovereenkomsten heeft bijna elk horecabedrijf ook te maken met arbeidsovereenkomsten met het personeel. De Wet Overgang Onderneming bepaalt dat u ook het personeel moet overnemen wanneer u de activa van een onderneming overneemt. Hierdoor gaan de verplichtingen uit deze overeenkomsten op u als koper over. Het is daarom aan te bevelen om in de koopovereenkomst een overzicht van de rechten van het personeel op te nemen.

7. Breng de benodigde vergunningen en het (toekomstige) gemeentebeleid in beeld

Horecabedrijven hebben veel te maken met wet- en regelgeving. Sommige vergunningen zijn persoonsgebonden en kunt u niet overnemen van de vorige eigenaar. Denk hierbij aan de Drank- en Horecawet vergunning, die u nodig hebt om alcoholhoudende dranken te mogen schenken. Ook de exploitatievergunning horeca, die u in een aantal gemeenten nodig heeft om een horecabedrijf te exploiteren, is persoonsgebonden en moet u opnieuw aanvragen bij het overnemen van een horecabedrijf. Andere vergunningen zoals de terrasvergunning zijn locatie gebonden en gaan bij een overname wel op u over.

De specifieke regels met betrekking tot vergunningen verschillen per gemeente en zijn opgenomen in de Algemene Plaatselijke Verordening (APV). In sommige gevallen is het dan ook raadzaam om hierover met de gemeente in gesprek te gaan.

Naast vergunningen moet u ook rekening houden met het bestemmingsplan van de gemeente waarin het horecabedrijf zich bevindt. U kunt een café niet zomaar ombouwen tot een nachtclub. Informeer ook naar regelgeving over openingstijden en andere praktische zaken, zoals geplande vernieuwing van infrastructuur die u problemen kan opleveren, en eventuele regels met betrekking tot geluidsoverlast.

8. Sluit een koopovereenkomst die de risico’s op een redelijke manier verdeelt

Als u na het onderzoek nog steeds van plan bent het horecabedrijf over te nemen, komt het tot het uitonderhandelen van een koopovereenkomst. De koper van het horecabedrijf heeft baat bij het gebruik van een duidelijke koopovereenkomst die hem zoveel mogelijk vrijwaart van aansprakelijkheid met betrekking tot eerdergenoemde eventuele problemen. Aan de andere kant heeft ook verkoper behoefte aan een op zijn belangen toegespitste overeenkomst met een gelimiteerde aansprakelijkheid. Zorg dus dat u de risico’s op een redelijke manier tussen partijen verdeelt.

In onze webshop vindt u een model Overname Activa Passiva, die gebruikt kan worden voor de overname van een horecabedrijf. Ook hebben wij in de webshop een voorbeeld Huurkoop Onderneming. Met dit model betaalt u de koopprijs voor de horecaonderneming in termijnen.