Conservatoir beslag: wat zijn de mogelijkheden?

15 september 2021 Door: Ruben Groeneveld

In ons vorige blog legden wij u uit wat conservatoir beslag is, en hoe het werkt. In dit blog gaan wij verder in op welke vermogensbestanddelen conservatoir beslag gelegd kan worden. In andere woorden: wat is er mogelijk?

1. Beslag op bankrekeningen

Conservatoir bankbeslag

Conservatoir beslag wordt meestal gelegd op bankrekeningen van de schuldenaar. Dit is een vorm van derdenbeslag, omdat de rekening waarop het beslag worden gelegd wordt gehouden bij een derde, namelijk de bank. Door een bankbeslag worden de gelden die op de bankrekening van uw schuldenaar staan bevroren voor tenminste het bedrag aan de hoofdsom plus de kosten die in het verzoekschrift moeten worden begroot. In de beslagsyllabus is een handige rekentool (Excel-bestand) waarmee de vordering eenvoudig kan worden begroot. Let wel: het bankbeslag is een momentopname. Gelden die ná de beslaglegging op de bankrekening worden bijgeschreven, vallen niet onder het beslag. Timing is bij conservatoir beslag dus van belang. Bij een loonbeslag kan bijvoorbeeld het beste worden gewacht tot het moment dat het salaris wordt betaald (einde van de maand) of als dat zo uitkomt het vakantiegeld in mei van elk jaar.

Wat kan helpen om de ‘opbrengst’ van het beslag te maximaliseren is een repeterend beslag. Dit houdt in dat het beslag in bijvoorbeeld in één maand vier keer wordt herhaald. Er zijn dan vier momenten waarop beslag gelegd wordt. Zo kunnen de gelden die in de periodes tussen de beslagleggingen vallen ook onder het beslag vallen. Indien u niet weet bij welke bank de debiteur bankiert, dan kunt het beste een multibankbeslag laten leggen. Bij een multibankbeslag wordt beslag gelegd onder een groot aantal banken, waaronder vaak onder de drie grote Nederlandse banken (Rabobank, ING, ABN Amro). Bij de beoordeling van een verzoek om een multibankbeslag te leggen zal wel de vraag aan de orde komen of het beslag wel proportioneel is, besteed daar dus extra aandacht aan.

Executoriaal bankbeslag

Wordt u als eiser in de hoofdprocedure in het gelijk gesteld, dan verandert het conservatoire bankbeslag in een executoriaal bankbeslag. Het geld waarop het conservatoire beslag rustte wordt dan simpelweg door de bank aan u uitgekeerd. Dit maakt het bankbeslag zo aantrekkelijk. Er hoeft, in tegenstelling tot het beslag op roerende of onroerende zaken, namelijk geen executoriale verkoop te worden gehouden.

2. Conservatoir beslag op onroerend goed

Een ander veelvoorkomend conservatoir beslag is het beslag op onroerende zaken, zoals een huis of een stuk grond. Wanneer conservatoir beslag wordt gelegd op onroerende zaken wordt het beslag in het kadaster geregistreerd. Dit voorkomt dat de schuldenaar de zaak kan verkopen of bezwaren. Wordt de eiser in de hoofdprocedure de hoofdprocedure in het gelijk gesteld, dan mag hij de onroerende zaak executoriaal verkopen ter uitwinning van zijn vordering. Er dient dan wel rekening te worden gehouden met het feit dat onroerende zaken meestal bezwaard zijn met een hypotheekrecht, dat voorgaat op de vordering van de schuldeiser.

3. Conservatoir beslag op vorderingen op derden

Een andere vorm van derdenbeslag is het conservatoir beslag op vorderingen op derden. Stel: uw schuldenaar is een advocatenkantoor dat nog vorderingen heeft op cliënten. U kunt dan aan de rechter vragen om beslag te leggen op deze vorderingen. Wordt u in de hoofdprocedure in het gelijk gesteld, dan wordt het beslag executoriaal en moeten de cliënten de vorderingen aan u betalen.

4. Conservatoir beslag op roerende zaken en loonbeslag

Minder voorkomende conservatoire beslagen zijn het beslag op roerende zaken en loonbeslag. Bij beslag op roerende zaken die geen registergoederen zijn is de voorzieningenrechter van de rechtbank binnen het rechtsgebied van wie zich één of meer van de betrokken zaken bevinden bevoegd. Bij een conservatoir loonbeslag moet de rechter de schuldenaar ook van tevoren horen, of hem in ieder geval de gelegenheid daartoe bieden.

Vanwege de ingrijpende aard van deze beslagen is de rechter over het algemeen minder snel geneigd deze beslagen goed te keuren. De rechter zal daarom eerst inventariseren of geen van de andere minder ingrijpende beslagvormen mogelijk zijn.