Procederen in tijden van Corona

In verband met de Covid-19 uitbraak zijn de rechtbanken en gerechtshoven vanaf 17 maart 2020 zo veel mogelijk gesloten en worden in principe alleen nog urgente zaken behandeld.  In de spoedwet ‘Tijdelijke Wet Covid-19’ van het Ministerie van Veiligheid en Justitie, die naar verwachting volgende week in werking zal treden, wordt de mogelijkheid geïntroduceerd om de mondelinge behandeling van rechtszaken via een tweezijdig elektronisch communicatiemiddel te laten plaatsvinden. Zittingen van urgentie zaken worden via videoverbindingen gehouden. Het is voor het publiek niet meer mogelijk om zittingen bij te wonen. Journalisten mogen (via livestreaming) wel bij zittingen aanwezig zijn, maar dat kan alleen na overleg met de afdeling communicatie.

Civiele dagvaardingsprocedures

Voor de civiele dagvaardingsprocedures geldt daarnaast de ‘tijdelijk afwijkende regeling voor civiele Landelijk procesreglement voor civiele dagvaardingszaken bij de rechtbanken vanwege de bijzondere omstandigheden door de Corona-crisis’. De afwijkende regeling bestaat uit de volgende wijzigingen:

1. Rolzittingen zullen alleen nog schriftelijk plaatsvinden.
2. Uitstelverzoeken voor proceshandelingen worden standaard verleend. Bij bezwaar van de tegenpartij beslist de rolraadsheer. Voor proceshandelingen die niet op de dag na de rolzitting zijn verleend wordt ambtshalve uittel verleend.
3. Geplande mondelinge behandelingen worden tot in ieder geval 28 april 2020 opgeschort. In plaats daarvan wordt aan partijen gevraagd om schriftelijk verder te procederen. Dit betekent dat partijen een conclusie van repliek en dupliek moeten indienen, waarna het vonnis volgt.
4. Omdat partijen op grond van het EVRM (fair and public hearing) ook het recht hebben op mondelinge behandeling (oral hearing) van de zaak, kunnen zij de rechter verzoeken om na repliek en dupliek de zaak nog mondeling toe te lichten. Wanneer dit het geval is en de zaak tevens als urgent wordt aangemerkt, volgt een mondelinge behandeling via een telefonische (beeld)verbinding. Of een zaak als urgent wordt aangemerkt is hier te vinden. Wat er gebeurt met niet urgente zaken waarbij een van de partijen of beide partijen de zaak nog mondeling willen toelichten is op dit moment nog niet duidelijk, maar het licht voor de hand dat in die zaken een mondelinge behandeling zal plaatsvinden zodra de Corona-maatregelen dit weer toelaten.

Civiele kantonzaken

Bij civiele kantonzaken vinden er tot en met 28 april 2020 alleen schriftelijke kantonrolzittingenplaats. Op de rolzitting kan de gedaagde schriftelijk, per e-mail of telefonisch aangegeven dat hij verweer wil voeren. Er zal dan een datum en tijdstip worden gepland wanneer de gedaagde dit kan doen. Telefonisch verweer voeren is ook mogelijk. Wanneer vervolgens binnen de gestelde termijn geen verweer voert, wordt er – zoals gebruikelijk – verstek verleend en wordt er een verstekvonnis gewezen.

Uitbrengen van dagvaardingen

Dagvaardingen moeten ondanks de Corona-maatregelen (1,5 meter) op de gebruikelijke wijze (persoonlijk) worden uitgereikt en ondertekend. Gedaagden die worden gedagvaard na 6 april krijgen bij de dagvaarding een door de rechtbank opgestelde brief met instructies en uitleg hoe zij verweer kunnen voeren. Nieuwe zaken kunnen gewoon worden ingeschreven bij de rechtbank. Omdat de informatiebalies van de meeste rechtbank zijn gesloten, moeten de stukken per post worden ingediend.